Op 16 juli heeft Floor Stam op succesvolle wijze haar afstudeerwerk voor de Master Onderwijskunde verdedigd. Het thema van de afstudeeropdracht was breed aangezet: het verhogen van onderwijsopbrengsten, bijdragen aan schoolontwikkeling, het bevorderen van het formatief handelen, het werken met het programma Focus Po, en dit alles in het kader van een Praktijk Leer Gemeenschap.
De achtergrond van de afstudeeropdracht was dat de school onvoldoende resultaten behaalde. Er zijn cruciale doelen vastgesteld om de vereiste referentieniveaus te behalen. De uitgangssituatie en de gewenste situatie zijn nauwkeurig beschreven, en er is een keuze gemaakt uit verschillende oplossingsalternatieven om te gaan werken volgens het programma Focus Po, het formatief handelen daaraan te koppelen en dit toe te passen op het vak rekenen. Daarbij is ook gebruik gemaakt van principes van Design Thinking, door verschillende iteraties te doorlopen om de complexe problemen op te lossen die een team tegenkomt bij het verbeteren van te lage onderwijsopbrengsten op schoolniveau. Er is een model ontwikkeld dat leerkrachten kunnen gebruiken bij de voorbereiding en uitvoering van de lessen. De resultaten van de verbeteractie zijn vastgesteld door middel van verschillende methoden: een evaluatieformulier en gesprekken met leerkrachten, lesobservaties door de rekenspecialisten/intern begeleiders, een externe audit, en de uiteindelijk behaalde beheersing van referentieniveaus op de doorstroomtoets van groep 8 die heeft plaatsgevonden in februari 2024. De resultaten zijn dat 1. het merendeel van de leerkrachten geen handelingsverlegenheid meer ervaart bij het afstemmen van de lessen op hun sterk heterogene groepen, 2. de leerkrachten in alle groepen voldoende differentiatie bieden en voldoende aansluiten bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen en 3. er indicaties zijn dat de onderwijsopbrengsten voor het vak rekenen in de onderzochte groep aanzienlijk worden verbeterd. De afstudeeropdracht heeft geresulteerd in een Beroepsproduct waarin informatie over formatief handelen, Focus Po en de combinatie tussen beide is opgenomen. Dit Beroepsproduct is niet alleen in te zetten voor het vak rekenen, maar ook voor andere vakken, en niet alleen binnen de eigen school, maar ook binnen andere scholen.
Het verbeterproces moet nog een langere periode lopen om harde resultaten te kunnen bepalen. Maar leerkrachten kunnen door het proces tot nu toe nu al wel aangeven welke doelen cruciaal zijn om de referentieniveaus te behalen. Ook leidt het gebruik van het model voor formatief handelen tot versterking van de aanpak van de lessen. Een complicatie is dat de beheersingsniveaus van leerlingen binnen de bovenbouwgroepen sterk uiteenlopen, waardoor de interventies structureel dienen te worden ingezet. Verwacht wordt wel dat door het wegwerken van hiaten in de beheersing van cruciale lesstof de verschillen in beheersing kleiner zullen worden.
De aanbevelingen die op grond van deze afstudeeropdracht zijn gegeven hebben betrekking op het geven van tijd voor verdere implementatie en ontwikkeling, het toepassen van design thinking, het organiseren van lesbezoeken met een accent op formatief handelen, het gezamenlijk voorbereiden van lessen, het aanvullen van het beleidsplan op grond van de principes van formatief handelen, het verder ontwikkelen van het Beroepsproduct, het doorontwikkelen van de verbetering richting andere vakgebieden, en het gebruiken van het Beroepsproduct bij de begeleiding en lesbezoeken van nieuwe medewerkers.
Gefeliciteerd Floor, met dit mooie resultaat! Dank Drs. Lisa Sipma voor de beoordeling van dit afstudeerwerk.
